آشنایی کامل با فونت های فارسی استاندارد برای چاپ

فونت‌های فارسی استاندارد

در زمان‌های بسیار دور و قبل از ورود انواع تکنولوژی‌ها، ماشین‌های تایپ و رایانه مردم برای نوشتن می‌بایست تمامی مطالب مورد نظرشان را با دست‌خط خود می‌نوشتند و همین امر سبب شده بود بعضاً خواندن مطالب به علت دارا بودن دست‌‌خط‌های متفاوت و گاهاً ناخوانا کاری بسیار مشکل و دشوار باشد. اما با ورود رایانه و گسترش روز افزون صنعت چاپ این مشکل به آسانی و به لطف ابزاری استاندارد به نام فونت برطرف گشته است.

فونت‌ها یا قلم‌ها یکی از ابزار‌های مهم در فرآیند تایپ و چاپ تمامی نشریات می‌باشند که در صورت انتخاب صحیح آن‌ها می‌توانید خالق طرح‌های گرافیکی بسیار زیبایی باشید. در این مقاله قصد داریم تا در مورد فونت‌های فارسی استاندارد توضیحات کاملی را خدمتتان ارائه داده و شما را با اهمیت استفاده از فونت مناسب در صنعت چاپ آشنا نماییم.

فونت چیست؟

فونت‌ها (در زبان فارسی قلم‌ها) شامل مجموعه کاراکترهای متنی و علامت‌هایی با ظاهر مشخص و معین هستند که با استفاده از روابط گرافیکی نوع و نحوه نمایش متن، توسط آن‌ها مشخص گردیده به صورت یک تصویر نوشتاری به ثبت می‌رسد. این ابزار فوق‌العاده کاربردی و ارزشمند نقش مهمی در صنعت چاپ داشته و سبب خروجی‌های استاندارد در صنعت چاپ و خوانایی مطالب می‌گردد.

تاریخچه استفاده از فونت‌های فارسی

شرکت کاتب (مفید رایانه) به عنوان اولین شرکت طراحی کننده فونت‌های فارسی در سیستم‌های رایانه‌ای و سازگار با آن بوده و به عنوان بنیانگذار اساس حروف‌چینی فارسی دیجیتال در ایران و جهان شناخته می شود. در سال 1363 هجری شمسی این شرکت با استفاده از تکنولوژی‌های روز و چاپگرهای لیزری شرکت HP موفق به چاپ حروف فارسی گردیده و به عنوان اولین شرکت در سطح جهان توانست فونت فارسی را طراحی و سرانجام آن را بر روی پرینتر لیزری چاپ نماید.

آقای حسن فیروزخانی یا پدر نشر رومیزی با خلق فونت‌ها و سرمایه‌گذاری و تلاش شبانه‌روزی خود در این زمینه توانست نقش مهمی در انتقال استاندارد اطلاعات به صورت نوشتاری، خوانایی مطالب و زیبایی طرح‌های گرافیکی داشته باشد.

کدام فونت فارسی برای چاپ کتاب مناسب است؟

امروزه انتخاب فونت مناسب برای چاپ کتاب و سایر نشریات یکی از مراحل قبل از چاپ و آماده سازی فایل اولیه کتاب بوده و نقش مهمی در جذاب شدن ظاهر نوشته‌ها دارد. در واقع هدف از انتخاب فونت فارسی مناسب برای چاپ هر نوع نشریه‌ای توسط صفحه‌آرا ایجاد جریان بصری منظم در ذهن خواننده و مطالعه آسان‌تر و متمرکز‌تر مطالب درج شده در آن  می‌باشد. بنابراین عدم استفاده از یک فونت فارسی مناسب باعث می‌شود کاربر از خواندن متن سریعاً خسته شده و از کیفیت کار کاسته شود.

 جهت انتخاب فونت فارسی طراح گرافیک به محتوا، گروه سنی مخاطبین، موضوع کتاب توجه نموده و بر همان اساس بهترین فونت فارسی را جهت تایپ  و نوشتار مطالب انتخاب می کند. جهت مشاهده مقاله “فونت های استاندارد برای چاپ” کلیک نمایید.

انواع فونت‌های فارسی

فونت‌های فارسی به دو دسته A و B  تقسیم می‌شوند. از فونت‌‌های فارسی سری A برای چاپ انواع پوسترها، کارهای گرافیکی، اسلایدهای سایت، عکس ‌نوشته‌‌های سایت و نظایر این‌ها استفاده شده و نسبت به  فونت‌های سری B که معروف‌ترین فونت‌های فارسی می باشند فونت‌های سری A  کمتر شناخته شده است.

در ادامه شما می‌توانید با بهترین فونت‌های فارسی آشنا شده و از کاربرد آن‌ها نیز در صنعت چاپ مطلع گردید:

• فونت میترا و نازنین

قدیمی‌ترین، بهترین و استاندارد‌ترین فونت‌های فارسی از گذشته تا به امروز قلم‌های میترا و نازنین هستند که  از آن ها می‌توان برای چاپ متن در نامه‌های ویژه یا نشریه استفاده نمود. این دو فونت فارسی در پروسه تایپ و چاپ رمان و داستان، نمایشنامه و فیلم‌نامه به دلیل دارا بودن فرمت قابل قبول، طرفداران بیشتری داشته و از محبوبیت فوق‌العاده بالایی برخوردار می‌باشند.

• ایران سنس (Iran Sans)

یکی دیگر از پرطرفدارترین و کاربردی‌ترین فونت‌های استاندارد فارسی که در بیشتر وب سایت ها، اپلیکیشن‌های فارسی زبان و چاپ از آن استفاده می‌شود فونتی به نام ایران‌سنس بوده که طراح آن فردی به نام آقای مسلم ابراهیمی می‌باشد. این فونت به علت دارا بودن ویژگی‌های خاص و منحصر بفردی هم‌چون هماهنگ بودن با زبان فارسی و انگلیسی، خوانا بودن و دارا بودن ظاهری مناسب، سطر و ستون‌بندی منظم و منسجم‌تر و داشتن وزن‌های مختلفی هم‌چون (خیلی نازک، نازک، معمولی، ضخیم و خیلی ضخیم) در صنعت چاپ و نشر کاربرد وسیع و گسترده‌ای دارد.

• فونت ایران شارپ

این فونت همانند فونت ایران‌سنس به عنوان یک فونت جدید می‌تواند جایگزین خوبی برای فونت‌های قدیمی بدر، نازنین، لوتوس به شمار آید. مهم‌ترین مزیت این فونت آن است که با  تغییر وزن فونت، چیدمان متن بهم نریخته و در‌نتیجه طراح می‌تواند بدون نگرانی از بابت جابجایی صفحه‌بندی خود، تغییرات وزنی لازم را ایجاد نماید.

• فونت ایران یکان

پایه طراحی این فونت بر پایه‌ی فونت معروف BYekan بوده و به علت خوانایی بالا استفاده از آن برای چاپ بیلبوردها و سایر امور چاپ و تبلیغات بسیار مناسب می‌باشد.

• سایر فونت‌ها

برای نوشتن متون فارسی می‌توانید از سایر فونت‌ها هم‌چون یاقوت، لوتوس، زر، رویا، بدر، جلال استفاده کنید تا بدین ترتیب به خوانایی و زیبایی متن کمک نمایید. استفاده از فونت رویا بیشتر جهت کتاب‌‌های کودک و نوجوان، فونت‌های لوتوس، بدر، نازنین و زر جهت چاپ کتب علمی ، نظری و پژوهشی کاربرد داشته و چاپ کتاب های متن و شعر با فونت‌های میترا، جلال و بدر سبب خوانایی و زیبایی بیشتر نوشته‌ها می‌گردد.

طریقه نصب فونت‌های فارسی

برای نصب صحیح فونت‌های فارسی از منوی استارت سیستم خود گزینه کنترل پنل  و سپس برنامه ها را باز کنید اکنون گزینه فونت را پیدا کرده و  بر روی آن کلیک کنید تا باز شود. در این پوشه تعدادی فونت با پسوند (TTF) وجود دارد. جهت نصب فونت‌‌های جدید بر روی گزینه فایل در بالای صفحه کلیک کرده و سپس گزینه Install New Font را انتخاب کرده و سپس با انتخاب درایوی که فونت‌های مورد نظر شما در آنجا  ذخیره شده است آن‌ها را به فولدر فونت‌ها انتقال داده و پس از ایمپورت شدن آن‌‌ها بر روی گزینه select کلیک کرده و در آخر هم گزینه Ok را انتخاب کنید.

کلام پایانی

با توجه به مطالب ارائه شده در این مقاله و آشنایی با فونت‌های استاندارد فارسی حتما از اهمیت انتخاب فونت مناسب جهت چاپ آگاه شده‌اید. استفاده از بهترین فونت فارسی علاوه بر زیبایی متن سبب کاهش حجم صفحات یک کتاب، و در نتیجه صرفه جویی در مصرف کاغذ و کاهش هزینه‌های مربوط به چاپ خواهد شد.