دانستنی ها
تولید کاغذ
تولید کاغذ
امروزه ما به انواع مختلفی از کاغذها در بازار برمی‌خوریم. به طریق اولی روش‌های گوناگونی برای تولید کاغذ نیز ابداع شده است. گاهی برای یک نوع کاغذ چندین روش مختلف تولید صنعتی کاغذ به کار می رود. در اینجا ما به عام‌ترین روش برای پرکاربردترین نوع کاغذ یعنی کاغذ تحریر اشاره می‌کنیم. از میان انواع روش‌های موجود در تولید کاغذ، از روش اصلی و مشهور آنها یعنی «تولید کاغذ با استفاده از الیاف سلولوزی گیاهی/ چوب» یاد خواهیم کرد.
مراحل تولید کاغذ
مراحل تولید کاغذ از چوب درختان و یا الیاف گیاهی به ترتیب زیر می باشد.
-
مواد اصلی و روش تهیه‌ی آنها:
بهترین گیاهان در تولید کاغذ، گیاهانی هستند که الیاف سلولوزی بلندی داشته باشند. در میان درختان، بهترین چوب‌ها از آن سوزن‌برگان است. کاج یک نوع بسیار مناسب برای این کار به حساب می‌آید. بعد از سوزن‌برگان، درختانی که جزو پهن‌برگان هستند، به خصوص چنار، در تولید کاغذ بسیار مناسب هستند. علاوه بر چوب این درختان، ساقه‌ی کتان، شاهدانه، پنبه و الیاف تفاله‌ی نیشکر نیز به کار می‌رود. در واقع نوع کاغذ و فرمول مورد استفاده، هر کدام از این الیاف‌های گیاهی و یا همه‌ی آنها در مقدار و میزان متفاوت استفاده می‌شوند.
-
آماده‌سازی:
بعد از حمل درختان و سایر مواد اولیه به کارخانه‌های کاغذ سازی، ابتدا پوست درختان از آنها جدا می‌شود. سپس به وسیله‌ی دستگاه‌های قوی چوب‌خردکن تنه‌های محکم و بزرگ درختان را به تکه‌های بسیار ریزی تحت عنوان «چیپس چوب» تبدیل می‌کند.
-
رنگ‌زدایی و اضافه‌کردن سایر مواد:
این چیپس چوب‌ها اغلب رنگ‌های تیره‌ای دارند. آنها را ابتدا با آب داغ و در حرارت بالا مخلوط می‌کنند. پس از مدتی که چیپس چوب‌ها نرم و قابلیت اختلاط با سایر مواد را یافت، برای سفیدشدن رنگ آنها میزان معینی گچ، آب ژاول، پتاسیم پرمنگنات و اندکی پلاستیک خام و چند نوع مواد شیمیایی دیگر (بنا به نوع کاغذ، میزان و تعداد و نوع این مواد متفاوت است) به آن اضافه می‌کنند.
-
تصفیه:
اینک ما خمیری داریم که ماده‌ی اصلی تولید کاغذ است؛ ولی این خمیر برای صاف و یک‌دست‌شدن، باید درون یک ماشین تصفیه ریخته شود. اگر عمل تصفیه به‌خوبی انجام نشود، ممکن است علاوه بر اینکه کاغذ سفیدی و روشنی مطبوعی نداشته باشد، بلکه رنگ یک‌دستی نیز نخواهد داشت. تا جایی که در کاغذ لکه‌های سفیدی نیز مشاهده خواهد شد. در ادامه‌ی این مرحله، دستگاه تصفیه الیاف‌های این خمیر را به صورت صاف و یک دست مرتب می‌کند، تا علاوه بر اینکه آماده برای جداشدنِ آب خمیر از آن شود، بلکه طی مرحله‌ی پرس الیاف‌های سلولوزی، به صورت منظم و یک دست در هم تنیده شوند.
-
پرس:
در این مرحله خمیر کاغذ در جریان یک فرایند دو مرحله‌ای پرس می‌شود. ابتدا کاغذها در زیر یک فشار نیرومند علاوه بر اینکه الیاف سلولوزی‌اش به صورت فزاینده‌ای در هم تنیده می‌شود، بخش اعظمی از آب آن خمیر نیز گرفته می‌شود. سپس با قرارگرفتن در یک سطح صاف که لرزش‌های منظم و جهت داده شده‌ای دارد، خمیر کاغذ به صورت صاف و یک نواختی در می‌آید. اینک آماده‌ی رفتن به مرحله‌ی بعد است.
-
خشک‌کردن:
خمیر کاغذ در دستگاهی به نام «خشک کن» قرار می‌گیرد. این دستگاه خمیر را از توری‌هایی با سوراخ‌هایی که قطر کمتر از پنج میلیمتر دارد، رد می‌کند. بدین وسیله تا حدود زیادی آب آن خمیرها از آنها جدا شود. بعد از عبور از این توری‌ها، خمیرهایی که هنوز اندکی آب دارند، در زیر فشار پرس‌های بسیار قوی قرار می‌گیرند تا کاملاً خشک شوند. این پرس‌ها خمیرهای کاغذ را که دیگر می‌توان گفت کالا خشک شده است، به سمت دو غلطک که بر روی یک‌دیگر سوار هستند، راهنمایی می‌کند. از سویی دیگر یک دستگاه قوی دیگر از بیرون کاغذها را به سمت خود می‌کشد و لوله می‌کند. کاغذها از بین این دو غلطک عبور می‌کنند و در قطرهای از پیش معین شده لوله می‌شوند.
-
برش و بسته‌بندی:
کاغذهای لوله‌شده در طول‌های چند صد متری و عرض یک الی یک‌و‌نیم متری به قسمت برش بریده می‌شوند، و دستگاه‌های برش با تیغه‌ای بسیار تیز و محکم آنها را در ابعاد و اندازه و همچنین تعداد معین برش می‌زند و در بخش بسته‌بندی، به صورت بسته‌های پانصد عددی، به‌وسیله‌ی دستگاه‌های دقیقی که هم وزن و هم تعداد کاغذها را کنترل می‌کنند، بسته‌بندی می‌شوند.
جهت آشنایی با انواع دسته بندی های کاغذ کلیک کنید.