دانستنی ها
صفحه‌بندی کتاب با نرم افزار ورد
صفحه‌بندی کتاب با نرم افزار ورد
آیا می‌دانستید که از نرم افزار ورد در صفحه‌بندی بسیاری از کتاب‌هایی که در دست دارید استفاده شده است؟
نرم افزار ورد با نام جهانی Microsoft word مشهورترین و همه‌گیرترین نرم افزار واژه‌پرداز درمیان ماست. هرکسی از دانش‌آموزان در دوره‌های ابتدایی و متوسطه تا دانشجویان و حتی صفحه آرایان کتاب با این نرم افزار سر و کار دارند و از آن استفاده می‌کنند.
ورد مانند بسیاری از نرم افزار‌های دیگر بنا به نیاز مخاطب قابلیت هماهنگی با خواسته‌های او را دارد. شاید بسیاری از ما که برای تحقیقات و پژوهش‌ها و دیگر نوشته‌هایمان از این نرم افزار استفاده کرده‌ایم هیچ گاه ندانیم که از آن در کارهای پیچیده‌تری مثل طراحی کتاب‌هایی با فصل‌ها و بخش‌های متعدد استفاده می‌شود.
کاربردی ترین بخش‌ها برای کاربران معمولی ورد
پیشنهاد من به تمامی کسانی که از ورد استفاده می‌کنند این است که بر روی سواد عمومی خود از این نرم افزار کار کنند مثلا نکات کار با بخش Home در سربرگ را یاد بگیرند.
بخش Home دارای پنج بخش اصلی است که به کار همه‌ی کاربران ورد می‌آید.
- Clipboard
- Font
- Paragraph
- Styles
- Editing
این پنج بخش بیشترین کاربرد را در ویرایش شکل و شمایل نوشته‌ی شما دارد. بسیاری از فایل‌هایی که حتی از نویسندگان بزرگ به دست من می‌رسد تنظیمات ابتدایی این بخش‌ها در آن رعایت نشده است. این نشان از این دارد که کار با این نرم افزار باید به صورت همگانی آموزش داده شود.
بخش فونت، پاراگراف و استایل از مهم‌ترین بخش‌ها هستند.
در بخش فونت و پاراگراف تنظیمات مربوط به نوع خط، سایز خط، رنگ کلمات و هایلایت‌ها، پاراگراف بندی، فاصله هر پاراگراف از سر اشپُن یا سر سطر و فاصله میان سطرها را تنظیم می‌کنیم.
یکی از امکاناتی که در ورد بسیار در دسترس است امکان استایل گذاری بر روی متن است. مثلاً اگر شما یک متن دارید که مدام در آن از نقل‌قول‌های بیش از 40 کلمه استفاده شده یا به طور مرتب تیتر‌های مختلف در متن تکرار می‌شود و نمی‌خواهید به خود زحمت بدهید و هر بار تنظیمات فونت و پاراگراف را عیناً تکرار کنید؛ می‌توانید برای هر تنظیمی که می‌خواهید یک استایل بسازید. حالا به راحتی در هر پاراگرافی که می‌خواهید کلیک کنید و استایل خود را بر روی آن اعمال کنید. استایل یک الگوی کلی برای نوشتن به بخش انتخاب شده اعمال می‌کند.
صفحه‌بندی کتاب
ممکن است بسیاری از طراحان در کل نرم‌افزار ورد را برای طراحی یک کتاب ترجیح ندهند ولی اگر کتابی بدون تصویر و با فصل‌بندی‌های متنوع دارید مطمئن باشید که ورد گزینه‌ی سریع و با امکاناتی برای کار شماست.
این نرم‌افزار قابلیت‌های زیادی به کاربر خود می‌دهد مثلاً با استفاده از انواع مختلف بریک پیج‌ها یک طراح می‌تواند مطمئن باشد که به سهولت در میان فصل‌های مختلف کتاب منتقل می‌شود. یا با استفاده از انواع مختلف فودنتها و اندنوت‌ها ما می‌توانیم برای فصل‌های مختلف پانویس‌هایی را تعیین کرده و این کار را در عین‌حال برای کل کتاب هم انجام دهیم.
البته شاید به نظر یک طراح حرفه‌ای که با برنامه‌ای مثل ایندیزاین کار کرده است ورد بیش از اندازه ساده و ابتدایی به نظر برسد ولی باید در این‌جا بگویم که به دلیل آنکه این نرم افزار از قدرت واژه پردازی بیشتری برخوردار است می‌تواند برای نویسندگان و کسانی که به ویرایش درست کارشان اهمیت می‌دهند بسیار مناسب باشد. مثلا یکی از تنظیماتی که ما در ورد داریم با نام انگلیسی widow/orphan control (سطر بیوه) یک دستور خودکار است که باعث می‌شود شما به طور اتوماتیک در آغاز هیچ صفحه‌ای یک سطر نیمه کاره و جدا افتاده نداشته باشید.
اگر برای کسی که با ایندیزاین به طراحی کار خود می‌پردازد این مسئله مهم باشد باید کار خود را با یک مرحله ارزیابی همراه کند و همچنین زحمت تراز کردن دوباره‌ی طرح را به خودش بدهد.
ضعف‌های برنامه‌ی ورد در طراحی
با همه‌ی اینها ورد ازین نظر ضعف‌هایی هم دارد:
- ورد یک نرم افزار طراحی نیست پس زیاد با تصاویر و نمودارها کنار نمی‌آید و شما اگر در کار خود تصاویر زیادی دارید باید در استفاده از ورد تردید کنید. چینش این پارامتر در سایزهای مختلف و در کنار هم قطعاً شما را به زحمت می‌اندازد. حتی در زمان خروجی گرفتن ممکن است بهم بریزد هرچند با تصاویر کمتر می‌شود کار را بست.
- ورد با هر المان که در آن وارد شود مانند یک سطر برخورد می‌کند و این امر باعث می‌شود که نتواند با وجود چینش‌های بزرگ و کوچک و مختلف در کنار هم باز هویت متنی خود را حفظ کند.
- اگر به دنبال یک طراحی پر از طیف‌های رنگی هستید به سراغ نرم افزار دیگری مانند این دیزاین بروید.
سخن آخر
در مجموع یک فرد که در حوزه‌ی محتوا کار می‌کند باید بداند که هر نرم افزار قوت و ضعف‌هایی دارد. پس باید با توجه به نوع کاری که نیاز دارد از هر برنامه استفاده کند. ورد ذاتاً برای صفحه‌بندی کتاب طراحی نشده است اما نرم افزار بسیار جالب و پرامکانی است. تا حدی که افراد را مجاب می‌کند حتی کتاب‌های خود را در آن صفحه‌بندی کنند.