آشنایی با مجوزهای چاپ کتاب
جمعآوری و نگارش مطالب، ویراستاری و در نهایت صفحهآرایی از جمله مراحل اصلی تهیه و چاپ کتاب برشمرده میشوند اما بهتر است بدانید اصلیترین و ضروریترین قسمت از مراحل چاپ کتاب، گرفتن مجوزهای لازم برای چاپ کتاب می باشد. در واقع شما بدون دریافت مجوزهای لازم اجازه چاپ کتاب خود را نداشته و چاپ یک کتاب پس از گرفتن مجوزهای لازم سبب اعتبار بخشیدن به آن کتاب و محفوظ ماندن حقوق مادی و معنوی نویسندگان آن کتاب خواهد شد. با توجه به اهمیت این موضوع و اطلاع از نحوه اخذ مجوز چاپ کتاب شما میبایست مراحل زیر را دنبال نمایید:
در ابتدا برای گرفتن مجوز قبل از چاپ کتاب شما میبایست به دفتر انتشارات متخصصان که دارای مجوزهای لازم از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی میباشد مراجعه نمایید و پس از مذاکره و عقد قرارداد مدارک لازم برای دریافت مجوز را ارائه فرمایید.
پس از طی تمامی مراحل و تکمیل بودن مدارک شما مجوز چاپ کتاب توسط ناشر طرف قرارداد شما، صادر و کتاب شما به صورت شناسنامه دار معتبر چاپ میگردد. بدین منظور میبایست مراحل زیر را به ترتیب اجرا کرده و بدین طریق موفق به اخذ مجوز برای چاپ کتاب خود گردید.
مراحل چاپ کتاب و گرفتن مجوزهای لازم
-
آماده کردن فایل کتاب
اولین شرط اصلی جهت گرفتن مجوز، آماده بودن فایل کتاب میباشد. با ویرایش و صفحهآرایی کتاب و تهیه فایل کامل به ناشر مورد نظر خود مراجعه کنید.
-
انعقاد قرارداد چاپ
پس از مراجعه به ناشر مرتبط با حوزه کتب خود با توجه به بودجه، سابقه و نوع کتاب خود از قرارداد مناسبی استفاده نمایید و فرم های قرارداد را امضا نمایید. اکنون پس از ثبت درخواست اولیه و عقد قرارداد فایل نهایی کتاب به انتشارات ارسال و اقدامات لازم جهت دریافت و ثبت مجوزها انجام میگردد. بهتر است بدانید قرارداد موسسات چاپ به دو صورت سرمایه گذاری مولف و مشارکت در هزینه چاپ کتاب می باشد که در صورتی که از روش دوم استفاده کنید و بخواهید کتاب را با هزینه های شخصی خودتان چاپ کنید حق چاپ های آینده این کتاب برای مولف محفوظ خواهد ماند. همچنین شما میتوانید برای مطالعه بیشتر در خصوص انواع قرارداد ناشر و مولف کلیک نمایید.
مراحل دریافت مجوز برای چاپ کتاب چیست؟
برای چاپ کتاب و اعتبار بخشیدن به آن به مجوز شابک، فیپا و ارشاد نیاز میباشد. تا پس از چاپ کتاب و خروج از چاپ خانه، موجودی کتاب اعلام شده و در بازار کتاب توزیع گردد.
-
اخذ شابک از خانه کتاب
شابک یا ISBNO شماره استاندارد بینالمللی کتاب است که برای هر کتاب منحصر بفرد بوده و به صورت یک کد 13 رقمی میباشد که امر بازیابی و جستجوی کتاب را آسان مینماید. این عدد برای هر کتاب ثابت بوده و در چاپ های بعدی کتاب نیز بدون تغییر باقی میماند.
هر ناشر لیستی از شابک های صادره دارد که هر کدام از آنها به یک کتاب اختصاص داده میشود. در واقع ناشران قانونی و معتبر با در اختیار داشتن شماره شابک کتاب پس از آماده شدن و چاپ کتاب آن را به کتاب اختصاص میدهند. این فرآیند زمانبر نبوده و برای کتابخانه ملی و کتاب های علوم پایه تقریبا ۷ روز و کتاب های علوم انسانی بیش از ۳۰ روز زمان میبرد. ولیکن به صورت معمول بلافاصله پس از آماده شدن کتاب شابک دریافت میشود. جهت اطلاع بیشتر در خصوص “شابک” کلیک نمایید.
-
مجوز قبل از چاپ و مجوز طرح جلد
با مراجعه به سامانهی وزارت ارشاد و تکمیل فرم و فرآیندهای معمول که برای ثبت کتاب است، یک درخواست با عنوان مجوز قبل از چاپ به کارشناسان این سامانه ارسال میشود که در صورت تکمیل بودن تمام فرمها و شواهد مجوز برای کتاب شما صادر خواهد شد. طرح جلد نیز پس از موافقت مسئول مربوطه دارای مجوزی رسمی برای چاپ خواهد شد.
-
اخذ فیپا
فیپا به عنوان یک سرنام برای فهرستنویسی قبل از چاپ و نشر کتاب است که اطلاعات مندرج در مورد کتاب در پشت صفحه عنوان کتاب چاپ می شود. فیپا برای اولین بار در سال 1343 توسط دانشگاه تهران برای کتابهای منتشر شده از سوی این دانشگاه مورد استفاده قرار گرفت و هم اکنون نهاد ارائه کننده مجوز فیپا در ایران اداره کل پردازش و سازماندهی سازمان اسناد و کتابخانه ملی می باشد. درواقع فیپا همان تهیه فهرست قبل از چاپ و آماده سازی اطلاعات مورد نیاز برای تشخیص کتاب میباشد، که میبایست مطابق با استانداردهای جهانی چاپ کتاب باشد. استفاده از فیپا سبب منسجم شدن اطلاعات و کم شدن هزینهها در آماده کردن فهرست کتابخانهها و مراکز پژوهشی میگردد.
چندی پیش برای دریافت مجوز فیپا میبایست 30% از متن کتاب به همراه شابک تخصیص یافته و مدارک شناسایی مؤلف یا مولفان کتاب به سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران ارسال می گردید. 7 تا 10 روز زمان نیاز بود تا کتابخانه ملی، فیپا یا همان شناسنامه کتاب را به صورت الکترونیک صادر نماید. این شناسنامه دربردارنده اطلاعات مهمی همچون نام نویسنده یا سایر نویسندگان، شماره شابک، رده بندی کنگرهای و … است. در طی این بازه زمانی معمولاً نویسندگان و انتشارات در مورد طراحی روی جلد و صفحهآرایی کتاب به توافقهای لازم رسیده و آن را تنظیم میکنند. طرح جلد پس از تایید وزارت ارشاد قابل اجرا میباشد. برای دریافت مجوز فیپا کپی کارت ملی نویسنده یا نویسندگان به سازمان مربوطه باید ارائه میشد تا فرآیند صدور فیپا به صورت رایگان و کاملا الکترونیکی توسط سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران انجام گردد.
در حال حاضر کتابخانه ملی و وزارت ارشاد این مرحله را سریع تر از پیش بدون هیچگونه دخالتی از طرف ناشر یا نویسنده انجام خواهد داد و به صورت خودکار صادر خواهد شد.
-
اخذ کارت کتاب
بعد از دریافت فیپا، نوبت به اخذ مجوز چاپ کتاب میرسد، که موسسه چاپ کتاب انتخابی شما موظف است یک نسخه از کتاب، شناسنامه صادر شده (فیپا) موجود در آن به همراه جلد کتاب که در این مرحله آماده است را برای دریافت مجوز به سازمان فرهنگ و ارشاد اسلامی ارسال نماید. تا سازمان فرهنگ و ارشاد پس از بررسیهای مورد نیاز و تایید کتاب، مجوز چاپ کتاب را صادر نماید.
پس از تطبیق شناسنامه کتاب، بررسی متن کتاب و طرح جلد در صورت عدم وجود مشکل، مجوز لازم جهت چاپ کتاب در تیتراژ تعیین شده توسط ناشر صادر میگردد.
-
اعلام وصول
نسخه قابل توزیع در مراکز فروش ( نسخه نهایی که به چاپ خواهد رسید ) و نسخه اصلی که برای چاپ به چاپخانه عرضه میشود باید توسط کارشناسان ارشاد و کتابخانه ملی مورد بررسی قرار گیرد تا مجوز اعلام وصول کتاب در صورت صحت دو نسخه صادر شود.
-
مجوز پخش
مجوز پخش کتاب توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در طی 2 روز صادر میگردد. این مجوز سبب پخش و عرضه قانونی کتاب در سطح بازار کتاب و کتاب فروشیها خواهد شد. این مرحله آخرین مرحله برای دریافت مجوزهای لازم جهت چاپ و توزیع کتاب بوده و نشانه بی نقص بودن کتاب و قانونی بودن آن میباشد. و این حق را برای مولف یا مولفین ایجاد می کند که بتوانند در صورت هرگونه سوء استفاده از اثر تالیفی از طریق مراجع قانونی آن را پیگیری نمایند.
چه افرادی میتوانند جهت دریافت مجوز چاپ کتاب اقدام نمایند؟
برای انجام مراحل اداری نامبرده ناشر و خود نویسنده میتوانند به اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی مراجعه نمایند. اما با توجه به شناخته بودن ناشر برای پرهیز از رفت و آمد و صرفهجویی در وقت و زمان خود توصیه میکنیم ناشر جهت اخذ مجوزهای لازم اقدام نماید تا زمان دریافت مجوزهای لازم نیز کاهش یابد. پس از اخذ تمامی مجوزهای لازم اثر نهایی جهت چاپ به واحد لیتوگرافی، چاپخانه و پس از آن صحافی ارسال می شود تا در طی 20 تا 30 روز آتی کتاب شما به چاپ رسیده و به بازار کتاب عرضه شود. انتشارات مدیران اندیشه روند دریافت مجوزها را برای شما آسان کرده و مراحل مربوط به اخذ مجوز شابک و فیپا همچنین اخذ مجوز نشر را برای شما انجام میدهد. جهت اطلاعات بیشتر با ما در تماس باشید.
در پایان
برای چاپ کتاب شما میبایست سلسله مراتب را رعایت کرده و پس از ارسال فایل مربوطه به انتشارات مورد نظر خود و عقد قرارداد و تعیین هزینه چاپ و هماهنگی های لازم برای صفحه آرایی و طراحی جلد کتاب میبایست جهت اخذ مجوزهای لازم برای چاپ کتاب همانند شماره شابک، فیپا و ….اقدام کرده و به صورت کاملاً قانون و معتبر کتاب خود را چاپ کرده و به بازار کتاب معرفی نمایید. شما با مراجعه به یک ناشر معتبر و متخصص و دارای مجوزهای رسمی از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی می توانید مدیریت پروسه چاپ کتاب را با خیالی آسوده به او سپرده و تمامی مراحل چاپ کتاب را با کیفیت بالا و با هزینه مناسب در بازه زمانی کوتاهی به انجام رسانید. انتشارات مدیران اندیشه در این خصوص همراه و یاور شما می باشد.