آموزش
ویرایش استنادی چیست؟
ویرایش استنادی
ویرایش استنادی امروزه در میان مقالات علمی و دانشگاهی و حتی تولید محتوا کردن در سایت‌های معتبر بسیار مهم است. زیرا نشان می‌دهد که شما دقیقا با استناد به کدام منابع سخن می‌گویید. از طرفی رعایت استنادهای به جا و درست در متن بخشی از اخلاق کاری، علمی و احترام به قانون کپی رایت است.
این نکات بسیار در امتیاز متنی که شما می‌نویسید موثر است. فرض کنید که یک مقاله را بدون مشخص کردن استنادات برای یک مجله‌ی داخلی و یا خارجی ارسال کنید. قطعا آن مقاله رد خواهد شد و حتی ممکن است به دلیل رعایت نکردن قانون کپی رایت از شما شکایاتی صورت بگیرد.
همچنین امروزه در میان هیاهوی بازار تولید محتوا هرچقدر که محتوای شما غنا و ارزش بیشتری داشته باشد می‌توان برای خوانندگان متن خود جذابیت داشته باشید. شاید بسیار از سایت‌های تازه تاسیس فکر کنند که با بیان مطالب تکراری و کپی کردن می‌توانند خود را پر محتوا جلوه بدهند ولی این مسئله دو اشکال اساسی دارد:
- از نظر سئو هیچ ارزشی ندارد و ممکن است حتی گوگل برای شما دردسرهایی ایجاد کند.
- خوانندگان شما بعد از چندبار مراجعه به سایت یا محتوای شما دلسرد شده و شما را یک متقلب در فضای تولید محتوا می‌شناسند و بسیاری از این مخاطبان پس از مدتی دیگر شما را دنبال نخواهند کرد.
پس نتیجه می‌گیریم که رعایت این نوع استنادات بسیار مهم است. یکی از کارهای اصلی که بر عهده ویراستار است بررسی میزان سلامت و درستی این موارد است.
چند مورد از کار ویراستار استنادی
ویراستار استنادی کارهای مختلفی باید بر روی متن انجام دهد.
یکی از این کارها این است که در هنگام خواندن متن چک کند که هرجا نویسنده مطلبی را از جایی نقل کرده است حتماً برای آن موضوع ارجاعی داده باشد و البته ارجاع‌ها اگر به صورت نقل قول یا نقل به مضمون باشد نوع ارجاع دادن آن‌ها متفاوت است.
- نقل به مضمون: یعنی نویسنده مطلبی را به صورت کلی از کسی به بیان و نگارش خودش ذکر کند. یعنی محتوا و مضمون سخن را بیاورد. در اینجا فقط ذکر نام کتاب و نویسنده و گاهی فصلی که از کتاب مد نظرش بوده است کافی است.
- نقل قول: در این مورد نویسنده مطلب را مو به مو از نویسنده بیان می‌کند. این نوشته باید در میان نشانه‌ی نقل قول (« ») بیاید و به طور کامل ذکر شود که از کدام صفحه‌ی کتاب برداشته شده است.
اگر مشکلی در این مورد وجود داشت باید ویراستار آن را به سرویراستار خود و نویسنده اطلاع دهد تا آن را برطرف کنند.
نکته: البته یک ویراستار حرفه‌ای با در دست داشتن اینترنت می‌تواند بسیاری از این موارد را خودش برطرف کرده و کوهی از کامنت‌ها را به سمت نویسنده روانه نمی‌کند.
مورد دیگر از وظایف ویراستار این است که او باید چک کند کتاب‌هایی که در متن آمده‌اند آیا در بخش منابع هم به آن‌ها اشاره شده است یا نه و یا برعکس کتاب‌ها و مقالاتی که در منابع ذکر شده‌اند در متن مورد استفاده قرار گرفته‌اند یا نه.
برای این کار در ویرایش کامپیوتری یک راه ساده وجود دارد:
شما در فایل کتاب یا مقاله‌ای که مشغول ویرایش آن هستید کلید Ctrl + F را فشار می‌دهید و و صفحه‌ای مانند آنچه در زیر می‌بینید را باز می‌کنید.
در قسمت سرچ آن نام کتاب مورد نظرتان را جست‌و‌جو کنید.
اگر نام کتاب یا مقاله را هم در متن و هم در قسمت منابع یافتید این به معنی آن است که نویسنده این مرحله را درست انجام داده است.
در صورتی که منبعی در یکی از این موارد به درستی ذکر نشده بود باید آن را به اطلاع سرویراستار خود و نویسنده یا نویسنده مسئول برسانید. نویسنده مسئول است که مواردی که شما به او یادآوری می‌کنید را به متن اضافه‌کند.