گرفتن مجوز چاپ کتاب
برای داشتن یک کتاب ما ملزم به گرفتن مجوز از ادارات ناظر بر چاپ کتاب هستیم. این کار در همهی جهان به صورت رسمی انجام میشود. ایران هم مثل تمام کشورها اداراتی وجود دارند که هر نویسنده برای چاپ کتاب خود مجبور است با آنها سر و کله بزند.
- خانه کتاب ایران خیابان انقلاب، بین برادران مظفر(صبا) و فلسطین جنوبی
- سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران واقع در بزرگراه حقانی، روبروی ایستگاه مترو
- وزارت ارشاد اسلامی
وظایف هر سازمان برای چاپ کتاب
هر کدام از این سازمان ها یک بخشی از فرایند را برای انتشارات و نویسنده انجام خواهند داد. خانه کتاب مسئول ارائهی شابک برای کتاب است. سازمان اسناد و کتابخانه ملی برای کتاب ها فیپا صادر میکند و در نهایت وزارت ارشاد اسلامی مجوز رسمی برای چاپ کتاب را انجام میدهد. همچنین بعد از چاپ کتاب با گرفتن دو نسخه از کتاب به نویسنده اعلام وصول میکند یعنی اظهار میکند که کتاب شما بدون اشکالات رسمی به چاپ رسیده است. این سازملن این مسئله را تایید میکند.
آیا نویسنده میتواند خودش مجوز بگیرد؟
طی کردن این مراحل برای نویسندگان به دو دلیل کار غیر ممکنی است:
- نویسندگان از نظر قانونی نمیتوانند به صورت شخصی اقدام به گرفتن شابک و فیپا کنند و یا سایر مراحل را پشت سر بگذارند.
- انجام این پروسه برای کسانی که اطلاع کمی از مراحل و سازمانهای زیربط دارند زمانبر و انرژی بر است.
برای چاپ آسان و کم هزینهی کتاب شما باید کتاب خود را به یک ناشر بسپارید که هم وجهی قانونی برای انجام این پروسهی اداری را دارد و هم از مراحل و امکانات چاپ به خوبی مطلع است. به اینترتیب میتوانید کتاب خود را در زمانی کوتاه با گرافیک و هزینهی مناسب چاپ کنید. از طرفی مراحل گرفتن مجوز چاپ کتاب را یک مرجع قانونی برای شما انجام داده است.
توضیحی دربارهی مراحل مجوز گیری
- خانه کتاب و شابک (ISBN): شابک مخفف کلمه شماره استاندارد بین المللی کتاب است. ناشر از خانه کتاب شابک دریافت میکند. شابک یک شماره 13 رقمی است که هر عدد در آن یک نشانه است. مثلا ایران با شماره 964 نشان داده میشود.
- کتابخانه ملی و فیپا: فیپا فهرست نویسی پیش از انتشار کتاب است که در آن همهی اطلاعات شناسنامهای کتاب ذکر میشوند. اطلاعاتی مثل: سرشناسه، عنوان کتاب، مشخصات نشر، مشخصات ظاهری کتاب، شابک کتاب،موضوع و کلمات کلیدی کتاب، شناسه افزوده: در صورتی که کتاب بیش از یک نویسنده داشته باشد نام بقیه نویسندگان به صورت جداگانه در شناسه افزوده نوشته میشود. ردهبندی کنگره، ردهبندی دیویی و شماره کتابشناسی ملی که این مشخصات مربوط به کدهای ثبت کتاب در کتابخانه ملی و مرکز فیپا میباشد.
- مدارک لازم برای فیپا: برای درخواست فیپا کپی شناسنامه یا کارت ملی نویسنده به همراه، فایل نهایی کتاب و مشخصات فنی آن شامل قطع و تعداد صفحات و شابک مورد نیاز است. برای کتابهای ترجمه اسکن صفحه عنوان کتاب اصلی هم الزامی است.
- اداره ارشاد اسلامی: سروکار یک ناشر در مراحل گرفتن مجوز کتاب دو بار با این اداره میافتد. یک بار زمانی که فایل کتاب را برای گرفتن مجوز به این اداره میفرستد و یکبار زمانی که بعد از چاپ کتاب با ارسال نسخهای از کتاب اعلام وصول را از این اداره میگیرد.
سیستم جدید فیپا و مجوز همزمان
به تازگی در اقدام خوبی برای کوتاه کردن مدت زمان در انتظار بودن یک کتاب قبل از چاپ سایت سازمان اداره ارشاد از سامانهای با نام سامانه جامع صدور مجوز چاپ و نشر کتاب استفاده کرده است. با عضویت ناشر در این سامانه کار گرفتن فیپا و مجوز در یک زمان و باهم انجام میشوند. و مدت زمان انتظار قبلی برای طی مراحل جداگانه به نصف رسیده است.
یک نویسنده میتواند با سپردن کار کتاب خود به یک ناشر آبدیده هم از طراحی و ویراست خوبی برای کتاب خودش بهره ببرد و هم مراحل گرفتن مجوز را به کمک نشر زودتر و راحتتر انجام دهد.