دانستنی ها
طرح جلد یک کتاب
طراحی جلد یک کتاب
طرح جلد یک کتاب اولین چیزی است که هر مخاطبی با آن برخورد می‌کند و گاهی حتی پیش از خواندن نام کتاب و نام نویسنده، رنگ و المان شاخص بر روی کتاب برای او جذاب می‌شود و با او گفت‌وگو می‌کند.
اگر یک نویسنده یا مترجم کتاب خود را به دست که طراح جلد آگاه و با مهارت بسپارد نیمی از راه پذیرش اثر خود در بازار را رفته است.
طرح جلد کتاب باید گویای آنچه که کتاب می‌خواهد بگوید باشد و بتواند به‌خوبی اندیشه‌ی اصلی اثر را نمایندگی کند. بهترین راه برای حاصل شدن این خواسته آن است که نویسنده یا مترجم با طراح یک گفت‌وگو داشته باشد و او را از آنچه که مدنظرش است و آنچه که در کتاب مطرح شده مطلع کند. هرچند در امر طراحی جلد و حتی طراحی صفحات یک اثر رای طراح تأثیرگذارتر و نهایی‌تر است.
در هر طرح جلدی چند بخش وجود دارد که در اینجا هر کدام را به اختصار بررسی می‌کنیم.
-
رنگ
به نوعی می‌توان گفت مهم‌ترین بخش طراحی جلد یک کتاب انتخاب رنگ غالب و رنگ‌های کمکی است. مثلا انتشاراتی که مجموعه‌ای درباره‌ی اندیشه‌های چپ‌گرایانه چاپ می‌کند باید آگاهی داشته باشد که رنگ قرمز به عنوان رنگ غالب گروه‌های چپ بوده و از این رنگ در طرح خود بهره‌ی کافی را ببرد.
-
طرح یا تصویر
انتخاب تصویر به خواننده می‌گوید که با چه کتابی مواجه است. یک کتاب درباره‌ی مهندسی، درباره‌ی پزشکی یا درباره‌ی دنیای کسب‌وکار؟
طرح روی جلد می‌تواند یک عکس، یک نقاشی، تایپوگرافی و یا خطوط و اشکال هندسی باشد. یکی از چیزهایی که می‌توان در هزینه‌ی جلد تأثیرگذار باشد همین تصویر و انتخاب و سفارش آن است.
-
عنوان
عنوان کتاب با بزرگ‌ترین فونت روی صفحه و به صورت خوانا نوشته می‌شود. اگر در انتخاب فونت درست اشتباه کنید کتاب خود را به نوعی با کم‌توجهی از میان برده‌اید. فونت‌های جدی و گوشه دار برای محتواهای جدی مناسب‌تر از فونت‌های نرم و گرد هستند.
-
زیرعنوان
بعضی از کتاب‌ها دارای زیرعنوان و یا تیتر دوم هستند که یک یا دو شماره فونت از عنوان کوچک‌تر است و ترجیحا با همان فونتی نوشته می‌شود که عنوان اصلی نوشته شده است.
زیرعنوان نباید طولانی باشد و کل قصد و محتوای کتاب را لو بدهد بلکه باید ترغیب‌کننده باشد و مخاطب را برای دیدن متن اصلی مشتاق کند.
-
نام نویسنده و مترجم
سومین چیزی که در میان نوشته‌های روی جلد از اهمیت زیادی برخوردار است نام نویسنده‌ی کتاب است. این نام حتما در زیرِ عنوان اصلی و فرعی می‌آید و نام مترجم حتما باید بعد از آن قرار گیرد. فونتی که نام نویسنده و مترجم با آن نوشته می‌شود حتما باید ریز تر از عنوان‌ها باشد و نکته‌ی مهم دیگر این است که نام مترجم هیچ‌گاه بزرگ‌تر از نام نویسنده نمی‌آید.
-
عطف کتاب
وقتی کتاب‌های یک کتابفروشی در قفسه چیده شده‌اند اولین چیزی که برای مخاطب خود نمایی می‌کند عطف کتاب است. اطلاعاتی که در عطف کتاب می‌آید شامل موارد زیر است:
- نام کتاب
- نام نویسنده
- نام مترجم
- لوگوی انتشارات
البته در کتاب‌هایی که عطف آن‌ها نیم سانتی متر است نمی‌توان این اطلاعات را جای داد و از آن‌ها می‌گذریم.
-
لوگوی انتشارات
لوگوی انتشارات امضای یک ناشر بر طرح جلد کتاب است و اگر کتابی فاقد آن باشد گویا شناسنامه‌ای هم ندارد. همان گونه که گاهی یک فرد کتاب‌خوان با دیدن نام یک انتشارات است که کتابی را تهیه می‌کند. بهترین مکان‌ها برای آوردن لوگوی انتشارات عطف کتاب و پشت جلد کتاب است ولی بعضی ناشرها مثل سمت با طراحی خاص خودشان توانسته‌اند لوگو را به شکلی که توی ذوق نزند بر روی جلد جای دهند.
-
پشت جلد
پشت جلد کتاب فضای خوبی برای استفاده‌ی ناشر و خود نویسنده است تا چیزهایی بنویسند که هم می‌خواهد در دیدرس خواننده باشد و هم نمی‌خواهند و نمی‌شود که روی جلد باشد.
چیزهایی مثل معرفی و خلاصه‌ی کتاب، معرفی نویسنده، معرفی سایر کتاب‌های یک انتشارات و … .
-
قیمت و بارکد کتاب
بهترین محل برای قرارگیری قیمت و بارکد کتاب پشت جلد آن است.
نکته‌ی مهم دیگر که در طرح جلد کتاب بر قیمت نهایی کتاب تأثیرگذار است جنس و ضخامت جلد یک کتاب است. جلد اگر از نوع جلد سخت باشد (که عمدتاً برای کتاب‌های مرجع و قطور استفاده می‌شود) می‌تواند قیمت را بسیار بالاتر ببرد ولی از طرفی هم کیفیت و اهمیت کتاب را ارتقا دهد.
چنانچه برای طراحی جلد کتاب نیاز به کمک داشتید ما در مدیران اندیشه آماده خدمت رسانی به شما هستیم.